Monika Bakke. Sztuka ciała roślin: dlaczego roślin nie należy rozumieć nieprawidłowo

Abstrakt

W ciągu ostatnich dwóch dziesięcioleci, rośliny były tak przedmiotem znaczących odkryć, jak i daleko idących interwencji technologicznych. Podczas gdy w biologii roślin pojawiają się doniesienia na temat zaawansowanych zachowań wśród tychże, w domenie biotechnologii podejmuje się działania na rzecz przeprogramowywania roślin pod kątem ich użyteczności dla nas. Do ponownego odkrywania roślin przykładają się także artyści, często wprowadzając je w konteksty techno-naukowe, jednocześnie jednak przyglądając się historii roślin w kulturze, jak też ich cechom dotyczącym kultury naturalnej (natureculture). Praktyki artystyczne z wykorzystaniem prawdziwych roślin na poziomie tak materialnym, jak i dyskursywnym, otwierają pole, w którym na pierwszy plan wychodzi złożoność roślinnego życia i gdzie podkreśla się zdolność roślin do reagowania.

W swoim wystąpieniu pragnę zastanowić się nad specyfiką cielesnego życia roślin, wykraczając poza model zwierzęcy, a także nad obecnością roślin we współczesnych praktykach artystycznych. Skoncentruję się na tym, w jaki sposób konkretne odkrycia naukowe dokonywanie przez biologów roślin, a także istniejące narzędzia biotechnologiczne znajdują swoje odbicia w praktykach artystycznych z wykorzystaniem roślin oraz w refleksji filozoficznej na temat ich życia. Na koniec będę chciała zwrócić uwagę na rodzaj ciała roślinnego, który pojawia się w wyniku owych współczesnych praktyk artystycznych.

Monika Bakke (PL) jest profesorem nadzwyczajnym na Uniwersytecie Adam Mickiewicza w Poznaniu. Zajmuje się sztuką i estetyką w perspektywie posthumanistycznej, genderowej i transkulturowej oraz studiami nad zwierzętami. Jest autorką książek: Bio-transfiguracje. Sztuka i estetyka posthumanizmu (2010, 2012), Ciało otwarte  (2000), współautorką Pleroma: Art in search of fullness  (1998), redaktorką Estetyki australijskich Aborygenów (2004), Going Aerial: Air, Art, Architecture  (2006) oraz The Life of Air. Dwelling, Communicating, Manipulating (2011). Od 2001 r. jest redaktorką „Czasu Kultury”.