O konferencji. Co sztuka może dać nauce?

Ryszard W. Kluszczyński

Relacje między sztuką a nauką rozwijają się współcześnie w sposób ciągły od ponad półwiecza. Twórczość Franka J. Maliny, György Kepesa czy Nicolasa Schöffera, z różnych powodów jest wskazywana jako źródła tych procesów. W ostatnich dekadach jednak ich intensywność oraz różnorodność bardzo się powiększyła. Wyłoniły się między innymi takie tendencje artystyczne, jak bioart, nanoart, sztuka robotyczna i biorobotyczną, sztuka sztucznego życia i sztucznej inteligencji, a cały ten splot nurtów i podejmowanych zagadnień stał się jednym z najżywiej rozwijających się obecnie i najgoręcej dyskutowanych obszarów praktyk artystycznych.

Nie budzi więc już dziś raczej niczyich wątpliwości teza, że sztuka, w efekcie kontaktów z nauką, uległa znaczącym przeobrażeniom. W ich efekcie wyłonił się nowy obszar praktyk artystycznych, określany mianem Art&Science, SciArt albo też art@science. Transformacje, które dotknęły sztukę w rezultacie zbliżenia z nauką dotyczą wszystkich wymiarów i aspektów sztuki, zarówno materiałów i tworzyw, instrumentów i metod wykorzystywanych w artystycznych procesach, tworzonych form, podejmowanych tematów, jak i najbardziej zasadniczych zagadnień estetycznych: statusu procesu twórczego, koncepcji dzieła sztuki czy też struktury i charakteru doświadczenia odbiorczego.

Jednocześnie, w polu sztuki rozwijają się coraz częściej i coraz wyraziściej badania artystyczne, ogarniające w swej różnorodności także i problemy daleko odbiegające od tych, którymi dotąd zajmowała się sztuka. Artyści wkraczają w ten sposób na tereny zarezerwowane niegdyś wyłącznie dla nauk ścisłych. Liczba takich projektów, ich charakter, zakres podejmowanych zagadnień, oraz osiągane rezultaty i ich konsekwencje każą więc obecnie pytać nie tylko o to, co nauka zrobiła dla sztuki, ale także i o to, co sztuka może uczynić dla nauki.

Tym zagadnieniom właśnie jest poświęcona konferencja „Co sztuka może uczynić dla nauki?”. W jej programie, w dyskusjach dotyczących licznych tematów i problemów wyłaniających się na obszarach wzajemnych interakcji świata sztuki i nauki, będą podejmowane między innymi kwestie dotyczące statusu badań artystycznych w kontekście praktyk poznawczych, możliwości produkowania przez sztukę wiedzy porównywalnej do tej, która jest wytwarzana w badaniach naukowych, oraz wielu innych różnorakich konsekwencji dialogu między sztuką a nauką. Relacje między sztuką a nauką będą więc analizowane w sposób wszechstronny, ze zwróceniem uwagi na ich obustronny, wzajemny charakter.